www.cavdarli.org

Olaylar

• 1399 – Avrupa’ya Moğol istilası başladı.
• 1586 – Japonya‘nın 107. İmparatoru Go-Yōzei, tahta çıktı.
• 1637 – Japonya‘da, Shimabara isyanları başladı.
• 1777 – Fransa, ABD‘yi ilk tanıyan devlet oldu.

• 1790 – Meksika‘da, Azteklere ait “Aztek takvimi” bulundu.
• 1865 – Franz Schubert‘in, Bitmemiş Senfonisi ilk kez seslendirildi.
• 1903 – Wright Kardeşler, benzin motorlu uçakları Wright Flyer ile Kitty Hawk‘ta (Kuzey Karolina) ilk uçuşu geçekleştirdi: uçuş mesafesi 37 m, uçuş süresi 12 saniye.

• 1905 – 1905 Moskova Ayaklanması bastırıldı. Çarlık Orduları 10 gün süren isyan boyunca binlerce kişiyi katletti.
• 1908 – İttihat ve Terakki Cemiyeti, II. Meşrutiyet‘in ilanından sonra İttihat ve Terakki Fırkası adını aldı.
• 1908 – II. Meşrutiyet‘in ilanından sonraki seçilen yeni Osmanlı Meclis-i Mebusanı ilk toplantısını yaptı.
• 1917 – Tunceli‘nin Pülümür ilçesi, Rus işgalinden kurtuldu.
• 1918 – Fransız askerleri, denizden Mersin‘e çıkarma yapmaya başladı. Mersin, Tarsus, Adana, Ceyhan, Misis ve Toprakkale işgal edildi.
• 1919 – Türkiye İşçi ve Çiftçi Sosyalist Fırkası kuruldu.
• 1925 – Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında tarafsızlık antlaşması imzalandı.
• 1926 – Uşak Şeker Fabrikası açıldı.
• 1928 – Afganistan‘da Kral Emanullah Han‘a karşı ayaklanma başladı.
• 1934 – Kasım 1934 tarihli Kanun’la Kemal öz adlı Cumhurbaşkanına verilen “Atatürk” soyadının veya bunun başına ve sonuna söz konarak yapılan adların hiçbir kimse tarafından öz ve soyadı olarak alınamayacağına dair Kanun, TBMM‘de kabul edildi.
• 1935 – Douglas DC-3 tipi uçağın ilk uçuşu.
• 1936 – Ankara‘da 19 Mayıs Stadyumu, Başbakan İsmet İnönü‘nün söylevi ile açıldı.
• 1941 – Almanlar Sivastopol‘u kuşattılar.
• 1941 – İsmet İnönü Hûkümeti, yeni yıldan itibaren ekmeğin karneyle dağıtılacağını açıkladı.
• 1961 – Niteroi‘de (Brezilya) bir sirkte çıkan yangında 323 kişi öldü.
• 1965 – BM, Türkiye‘nin Kıbrıs‘a müdahale edemeyeceğine ilişkin karar aldı. Türkiye bu kararı reddetti.
• 1965 – Türkiye Fikir Kulüpleri Federasyonu (FKF) kuruldu.
• 1967 – Avustralya Başbakanı Harold Holt, Portsea (Victoria) yakınlarında yüzerken kayboldu.
• 1969 – ABD Hava Kuvvetleri, yaptıkları UFO araştırmaları sonucunda dünyadışı bir uzay gemisine ilişkin kanıta rastlamadıklarını açıkladı.
• 1969 – SALT-I görüşmeleri başladı.
• 1971 – 3. Haliç Köprüsü‘nün temeli atıldı.
• 1973 – Amerikan Psikiyatri Birliği, DSM‘den eşcinselliği listesinden çıkararak yönelimin bir hastalık olmadığını belirtti.
• 1979 – Nazım Hikmet’in eseri olan ve koreografisi Arif Melikov tarafından yapılan Ferhat ile Şirin balesi, TRT‘nin Sanat Dünyası adlı programından çıkarıldı.
• 1980 – İstanbul Şehir Tiyatroları‘nda çalışmaları sakıncalı görülen 38 sanatçının işine son verildi. İşine son verilen sanatçılar arasında Başar Sabuncu, Ali Taygun, Mustafa Alabora, Erdal Özyağcılar, Orhan Alkaya, Beklan Algan da bulunuyordu.
• 1980 – Türkiye‘nin Sidney Başkonsolosu Şarık Arıyak ve koruma polisi Enver Sever silahlı saldırı sonucu öldü. Saldırıyı ASALA örgütü üstlendi.
• 1981 – Kızıl Tugaylar örgütü, İtalya‘daki en yüksek rütbeli NATO askeri olan General James Dozier‘i kaçırdı.
• 1981 – Polonya‘da polis gösteri yapan işçilerin üzerine ateş açtı: 7 işçi öldü.
• 1982 – Çin’deki gezisini tamamladıktan sonra Endonezya’ya geçen Cumhurbaşkanı Kenan Evren, burada Devlet Başkanı Suharto tarafından 21 pare top atışı ve büyük bir askerî törenle karşılandı.
• 1983 – Madrid‘de bir gece kulübünde çıkan yangında 82 kişi öldü.
• 1983 – Erdal İnönü, yeniden SODEP genel başkanlığına seçildi.
• 1984 – YÖK, öğretim üyeleri ve öğrenciler hakkında “bilgi fişi” tutulmasını istedi.
• 1989 – Ankara‘da ilk ve orta dereceli okullar hava kirliliği nedeniyle tatil edildi.
• 1989 – Brezilya‘da 25 yıl sonra ilk seçimler yapıldı.
• 1989 – Amerikan animasyon televizyon durum komedisi Simpsonlar, yarım saatlik altın saatler şovu olarak FOX‘ta yayınlanmaya başlandı.
• 1991 – Türkiye’de ilk futbol cinayeti, GS–BJK maçı sonrası gerçekleşti.
• 1994 – Yeni Yüzyıl gazetesi yayın hayatına başladı.
• 1995 – Ganalı Kofi Annan, BM Genel Sekreteri oldu.
• 1996 – Sedat Bucak‘ın otomobilinde bulunan silahların Emniyet Müdürlüğü‘ne ait olduğu belirlendi.
• 1997 – Fazilet Partisi, İsmail Alptekin Başkanlığında kuruldu.
• 1997 – Ukrayna‘dan kalkan bir yolcu uçağı, Katerini (Yunanistan) yakınlarında dağa çarparak düştü: 70 kişi öldü.
• 1998 – Safranbolu, kültürel varlık olarak Dünya Miras Listesi‘ne alındı.
• 2002 – Londra`da toplanan Iraklı rejim muhalifleri, Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesinin ardından 2 yılı aşmayacak bir sürede demokratik ve federal bir Irak‘ın kurulması, serbest seçimlerin yapılması ve anayasanın hazırlanması üzerinde anlaşmaya vardılar.
• 2002 – Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Parlamentosu, Bosna-Hersek‘te 43 ay süren savaşa son veren Dayton Barış Anlaşması‘nı yedi yıl sonra onayladı.
• 2002 – ABD Başkanı George W. Bush, balistik füzelere karşı savunma amacıyla geliştirilen ve füze kalkanı olarak bilinen savunma sisteminin konuşlandırılması talimatını verdi.
• 2004 – Irak‘ın Musul kenti yakınlarında uğradıkları silahlı saldırı sonucu, 5 Türk güvenlik görevlisi öldü.
• 2004 – AB, Türkiye ile 3 Ekim 2005‘te müzakerelere başlama kararı aldı.
• 2004 – Dünya Matematik Katliam Günü olarak kayıtlara geçti. 2/3 doğal sayı ilan edildi.
• 2010 – Google, insan vücudunun tamamının haritasını çıkaran yeni bir ağ tarayıcısı geliştirdi. İsmini Google Body olarak belirledi.
• 2013 – Türkiye‘de 4 Bakan, çeşitli düzeyde bürokrat ve iş adamlarının şüphelileri olduğu yolsuzluk, rüşvet ve kaçakçılık operasyonları başladı.
• 2016 – Türkiye’nin Kayseri ilinde patlama oldu. (2016 Kayseri saldırısı)

Doğumlar

• 1267 – Go-Uda, Japonya‘nın 91. İmparatoru (ö. 1324)
• 1493 – Paracelsus, İsviçreli hekim, simyager, botanikçi ve astrolog (ö. 1541)
• 1770 – Ludwig Van Beethoven, Alman besteci (ö. 1827)
• 1778 – Sir Humphry Davy, İngiliz kimyacı ve fizikçi (ö. 1829)
• 1797 – Joseph Henry, ABD‘li fizikçi (ö. 1878)
• 1897 – Hasan Âli Yücel, Türk öğretmen, eski Milli Eğitim Bakanı ve Köy Enstitüleri‘nin kurucusu (ö. 1961)
• 1903 – Erskine Caldwell, ABD’li yazar (Tütün Yolu romanı ile tanınan) (ö. 1987)
• 1931 – Safa Önal, Türk senarist, yönetmen ve yazar
• 1936 – Franciscus (Jorge Mario Bergoglio), Papa
• 1936 – Tuncer Necmioğlu, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, senarist ve tiyatro eleştirmeni (ö. 2006)
• 1937 – John Kennedy Toole, ABD’li yazar (ö. 1969)
• 1944 – İlhan Erdost, Türk yayımcı (ö. 1980)
• 1946 – Eugene Levy, Kanadalı oyuncu, televizyon yönetmeni, yapımcısı ve yazar
• 1946 – Rıza Silahlıpoda, Türk müzisyen
• 1948 – Kemal Kılıçdaroğlu, Türk siyasetçi
• 1958 – Mine Koşan, Türk ses sanatçısı
• 1958 – Roberto Tozzi, İtalyan atlet
• 1961 – Ersun Yanal, Türk futbolcu ve teknik direktör
• 1965 – Ali Çatalbaş, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı
• 1973 – Nevzat Süs, Türk tiyatro sanatçısı
• 1975 – Milla Jovovich, Ukraynalı model ve artist
• 1975 – Oktay Derelioğlu, Türk futbolcu
• 1976 – Edward Aguilera, İspanyol şarkıcı
• 1981 – Tolgahan Sayışman, Türk model ve oyuncu

Ölümler

• 535 – Ankan, Japonya‘nın 27. İmparatoru
• 1273 – Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, mutasavvıf ve şair (d. 1207)
• 1830 – Simón Bolívar, Güney Amerika bağımsızlık savaşı önderi (d. 1783)
• 1860 – Désirée Clary, İsviçre Kraliçesi (d. 1777)
• 1907 – William Thomson (Lord Kelvin), İngiliz fizikçi (d. 1824)
• 1909 – II. Léopold (Belçika Kralı), Belçika Kralı (d. 1835)
• 1917 – Alexey Uktomski, Rus devrimci ve Sosyalist Devrimci Parti önderlerinden (d. 1875)
• 1933 – Hasan Fehmi Hoca, Türk siyasetçi ve Kastamonu milletvekili
• 1935 – Juan Vicente Gómez, Venezuela diktatörü (1908-1935 arasında) (d. 1864)
• 1964 – Victor Franz Hess, Avusturyalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1883)
• 1969 – Hadi Hün, Türk tiyatrocu (d. 1907)
• 1972 – Muzaffer Alankuş, Türk asker ve siyasetçi (d. 1898)
• 1980 – Oskar Kummetz, Nazi Almanyası‘nda asker (d. 1891)
• 1981 – Cemal Tural, Türk asker ve eski Genelkurmay Başkanı (d. 1905)
• 1987 – Marguerite Yourcenar, Belçikalı yazar (d. 1903)
• 1992 – Dana Andrews, ABD’li oyuncu (d. 1909)
• 1995 – İsa Yusuf Alptekin, Uygur siyasetçi ve Doğu Türkistan Cumhuriyeti‘nin Genel Sekreteri (d. 1901)
• 2009 – Jennifer Jones, ABD’li Oscar ödüllü oyuncu (d. 1919)
• 2011 – Kim Jong-il, Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti‘nin eski ulusal lideri (d. 1941)
• 2011 – Cesaria Evora, Cabo Verdeli şarkıcı (d. 1941)
• 2014 – Bilal Ercan, Türk halk müziği ve bağlama sanatçısı (d. 1962)