www.cavdarli.org

Olaylar

Birkenau kampı (1944)

• 1299 – Osmanlı Devleti kuruldu.
• 1695 – II. Ahmet'in ölümüyle II. Mustafa Osmanlı padişahı oldu.
• 1785 – Georgia Üniversitesi (Amerika Birleşik Devletleri) kuruldu.
• 1880 – Thomas Edison elektrik ampulünün patentini aldı.
• 1888 – National Geographic Society kuruldu.
• 1901 – Alman Çeşmesi açıldı.
• 1915 – Amerika Birleşik Devletleri deniz kuvvetleri Haiti'yi işgal etti.
• 1918 – ABD'li romancı Edgar Rice Burroughs'un yarattığı 'Tarzan'ı konu alan ilk film, 'Gorillerin Tarzan'ı' (Tarzan of the Apes) adıyla ABD'de gösterime girdi. Aktör Elmo Lincoln, beyazperdenin ilk Tarzan'ı oldu.
• 1923 – İzmir'e gelen Mustafa Kemal Paşa, Karşıyaka'da trenden inerek, Ege gezisine başladığı gün (14 Ocak) ölenannesinin kabrini ziyaret etti.
• 1926 – John Logie Baird ilk televizyon yayınını gerçekleştirdi.
• 1934 – Fransa'da Camille Chautemps istifa etti, yeni hükümeti Edouard Daladier kurdu.
• 1934 – İpek Film Stüdyosu senaryo yarışması açtı.
• 1937 – Cenevre'de Milletler Cemiyeti toplantısında Hatay'ın bağımsızlığı kabul edildi.
• 1940 – Milli Koruma Kanunu Resmi Gazete'de yayınlandı.
• 1941 – II. Dünya Savaşı'nda İngilizler Eritre'ye girdi.
• 1943 – Varlık Vergisini ödemeyen mükellefler, borçlarını "bedenen çalışarak ödemeleri" için çalışma kamplarına gönderildi. Tümü İstanbullu gayrimüslimlerden oluşan 32 kişilik ilk kafile Aşkale'ye doğru yola çıktı.
• 1945 – Sovyetler Birliği'nin Kızıl Ordu birlikleri, Polonya'da Almanya'nın kurduğu Auschwitz ve Birkenau kamplarını ele geçirdi.
• 1947 – Öğretim kurumları dışında din eğitimine izin verildi.
• 1948 – İlk teyp satışa çıktı.
• 1954 – Köy enstitüleri ile ilk öğretmen okullarını "ilk öğretmen okulları" adı altında birleştiren yasa Meclis'te kabul edildi. Böylece Köy enstitüleri kapatıldı.
• 1954 – Millet Partisi kapatıldı; din esasına dayanan ve amacını gizleyen bir parti olduğu iddia edildi, yöneticileri de birer gün hapis ve 250'şer kuruş para cezasına çarptırıldı.
• 1956 – Yabancı petrol şirketi Mobil, Türkiye'de ilk petrol arama ruhsatını alan ilk firma oldu.
• 1958 – Kıbrıs'ta 10 bin Türk "taksim" lehinde gösteri yaptı. İngiliz askerleri topluluğun üzerine zırhlı araçlarla yürüdü, yaralananlar oldu.
• 1965 – Ord. Prof. Ali Fuat Başgil'in 5 yıl hapsi istendi. Ali Fuat Başgil İsviçre'de Fransızca olarak 27 Mayıs Askeri İhtilali adlı bir kitap yayınlamıştı.
• 1967 – Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencileri yeni yönetmelik hükümlerini protesto için boykota başladılar.
• 1967 – Apollo-1 uzay aracı, Kennedy uzay merkezinde test edildiği sırada yandı: Astronotlar Gus Grissom, Edward Higgins White ve Roger Chaffeehayatlarını kaybetti.
• 1969 – İstanbul Aksaray'daki Küçük Opera Tiyatrosu tamamen yandı.
• 1969 – Teksif Sendikası'na bağlı 5 fabrikada daha grev başladı. 7915 işçi işi bıraktı.
• 1971 – Türkiye İşçi Partisi Amasya İl Başkanı Şerafettin Atalay öldürüldü.
• 1972 – Süleyman Demirel, "Rejimi değiştirme gayreti siyasi suç değildir" dedi.
• 1973 – ABD ve Vietnam ateşkes anlaşması imzaladı.
• 1973 – Türkiye'nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ve Konsolos Bahadır Demir Ermeni örgüt ASALA tarafından öldürüldü.
• 1980 – Beyoğlu'ndaki tarihi Markiz Pastanesi kapandı. Markiz, 23 Aralık 2003'te yeniden açıldı.
• 1983 – Dünyanın en uzun (53,9 km) denizaltı tüneli açıldı. Tünel Japonya'nın Honshu ve Hokkaido adalarını birbirine bağlıyor.
• 1984 – Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz'ü öldürmekten sanık İbrahim Çiftçi hakkındaki ölüm cezası kararı yargıtayca bozuldu. Altı yıldır tutuklu bulunan İbrahim Çiftçi tahliye edildi.
• 1988 – Server Tanilli'nin Nasıl Bir Demokrasi istiyoruz adlı kitabı toplatıldı.
• 1991 – Somali diktatörü Muhammed Siyad Barre isyancıların başkent Mogadişu'yu ele geçirmesi üzerine ülkeden kaçtı.
• 1994 – İçişleri Bakanı Nahit Menteşe İstanbul Kumkapı Polis Karakolu'nda gözaltına alınan Vakkas Dost isimli vatandaşın polis memuru Nurettin Öztürktarafından dövülerek öldürüldüğünü açıkladı.
• 1994 – Özgür Gündem gazetesinin Ankara temsilciliğinde patlama oldu. Gazetenin Ankara Haber Merkezi'ne de molotof kokteyli atıldı.
• 1995 – Eylül 1994'ten beri Paris'te cezaevinde bulunan Dev-Sol lideri Dursun Karataş 1995'te serbest bırakıldı. Dursun Karataş sahte kimlikle Fransa'ya giriş yaparken tutuklanmıştı.
• 1995 – Çocuk Hakları Sözleşmesi Türkiye tarafından çekince koyularak kabul edildi.
• 1996 – Bodrum açıklarındaki Kardak kayalıklarına Yunan ve Türk gazetecilerin ayrı ayrı bayrak dikmeleri Türkiye ile Yunanistan arasında gerilim yarattı.
• 1996 – Bursa'da 1963 yılından beri hizmet veren Teleferik, özelleştirildi.
• 2000 – Kamuoyunda, İkinci Manisa davası olarak bilinen 10'u tutuklu 14 sanığın yargılandığı ve Yargıtay tarafından iki kez usulden bozulan davada, sanıklar, 2 yıl 6 ay ile 15 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı.
• 2010 – Apple'ın patronu Steve Jobs, aylardır beklenen taşınabilir bilgisayar ve akıllı telefon arası çok fonksiyonlu tablet bilgisayarı iPad'i tanıttı.

Doğumlar

Wolfgang Amadeus Mozart

• 1756 – Wolfgang Amadeus Mozart, Avusturyalı besteci (ö. 1791)
• 1832 – Lewis Carroll, İngiliz yazar, matematikçi, mantıkçı (ö. 1898)
• 1859 – II. Wilhelm, Almanya İmparatoru (ö. 1941)
• 1910 – Edvard Kardelj, Yugoslav Marksizminin kurucusu, devrimci siyaset adamı (ö. 1979)
• 1924 – Rauf Denktaş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin kurucusu, siyasetçi (ö. 2012)
• 1931 – Gazanfer Özcan, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (ö. 2009)
• 1932 – Boris Anfiyanoviç Şahlin, üç Olimpiyatta altın madalya kazanan ve 10 kez dünya şampiyonu olan Sovyetjimnastikçi (ö. 2008)
• 1934 – Edith Cresson, Fransa'nın ilk kadın başbakanı
• 1936 – Samuel C. C. Ting, Nobel Ödülü sahibi ABD'li fizikçi
• 1940 – Ahmet Kurtcebe Alptemoçin, Türk eski Bursa milletvekili, bakan, işadamı
• 1944 – Mairead Corrigan, Katolik ve Protestanları bir araya getiren Barış İnsanları Örgütü'nün kurucusu ve 1976Nobel Barış Ödülü'nün Betty Williams'la birlikte sahibi olan İrlandalı sosyal hizmet uzmanı
• 1944 – Nick Mason, Pink Floyd grubunun bateristi
• 1948 – Mikhail Baryshnikov, Rus dansçı
• 1948 – Valeri Brainin, Rus–Alman müzik yöneticisi, müzik bilimci, besteci ve şair
• 1965 – Oktay Kaynarca, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu
• 1965 – Attila Sekerlioglu, Türk asıllı futbolcu, teknik direktör
• 1980 – Austin O'Riley, ABD'li çıplak model ve pornografik film oyuncusu

Ölümler

• 1635 – Nef'i, şair (d. 1572)
• 1851 – John James Audubon ABD'li ressam (d. 1785)
• 1901 – Giuseppe Verdi, İtalyan besteci (d. 1813)
• 1939 – Salih Münir Paşa, eski Paris Büyükelçisi (d. 1859)
• 1949 – Boris Vladimiroviç Asafiev, Rus müzikolog ve besteci (d. 1884)
• 1974 – Georgios Grivas, Rum tedhiş örgütü EOKA lideri (d. 1898)
• 1978 – Uğur Güçlü, Türk sinema oyuncusu (d. 1942)
• 1983 – Louis de Funès, Fransız sinema oyuncusu (d. 1914)
• 2008 – Suharto, Endonezya devlet başkanı (d. 1921)
• 2009 – John Updike, ABD'li romancı (d. 1932)
• 2010 – Jerome David Salinger, ABD'li romancı (d. 1919)
• 2011 – Öner Ünalan, Türk yazar, çevirmen ve araştırmacı (d. 1935)

Bayramlar ve Yıldönümleri

• Birleşmiş Milletler– Uluslararası Holokost Anma Günü
• Almanya – Gedenktag für die Opfer des Nationalsozialismus (Nasyonal Sosyalizm Kurbanlarını Anma Günü)
• Polonya – Dzień Pamięci Ofiar Nazizmu (Nazizm Kurbanlarını Anma Günü)
• Danimarka – Auschwitzdag (Auschwitz Günü)